Czy zwracaliście kiedyś uwagę na tłumaczenie tytułów filmów? Nie? No to może czas zacząć, bo jak się okazuje może to być całkiem ciekawa forma rozrywki. Nie mówiąc już o przyjemności gubienia się w domysłach czy tłumacz płakał jak tłumaczył, czy wręcz przeciwnie – dobrze się bawił.
Oczywiście, nie można mieć wszystkiego o czym świadczy chociażby znane powiedzenie, że tłumaczenia są jak kobiety – albo piękne, albo wierne. Dlaczego? Bo tłumaczenie dosłowne nie zawsze zdaje rezultat, czasami trafi się słowo-nie-do-przetłumaczenia, decydujemy się na zapożyczenie obcego słowa czy wręcz zachowanie zapisu oryginalnego, próbujemy interpretować etc. I w końcu tworzymy – bo tak lepiej brzmi (inna motywacja: dopisać).
Weźmy znany ranking filmów i pokuśmy się o porównanie pozycji z pierwszej 10 (ostatnia kolumna przedstawia tłumaczenie filologiczne):
Tytuł oryginalny | Tytuł polski | Tytuł rosyjski | Tłumaczenie RU->PL |
| Skazani na Shawshank | Побег из Шоушенка | Ucieczka z Shawshank(Od tłumacza: „słowo redemption może oznaczać zbawienie, uwolnienie, odkupienie„. Źródło: Wikipedia) |
| Ojciec chrzestny | Крёстный отец | OK |
| Ojciec chrzestny II | Крёстный отец 2 | OK |
| Mroczny Rycerz | Тёмный рыцарь | OK |
| Pulp Fiction | Криминальное чтиво | Kryminalne czytadło(Od tłumacza: „Pulp fiction tłumaczy się jako bulwarowe czytadło„. Źródło: Wikipedia) |
| Lista Schindlera | Список Шиндлера | OK |
| Dwunastu gniewnych ludzi | 12 разгневанных мужчин | 12 rozgniewanych (gniewnych) mężczyzn(mamy wersję gender i nie-gender :P) |
| Dobry, zły i brzydki | Хороший, плохой, злой | prawie OK (Dobry, kiepski, zły) |
| Władca pierścieni: Powrót króla | Властелин колец: Возвращение короля | OK |
| Podziemny krąg | Бойцовский клуб | Wojowniczy klub |
W powyższych przykładach dominuje raczej dbałość o wierność tłumaczenia, aczkolwiek pojawiają się pewne odstępstwa.
Oczywiście, przekład tytułu to wierzchołek góry lodowej, bo już tłumaczenie filmu czy to w postaci dubbingu, szeptanki czy napisów dialogowych będzie niosło różne smaczki i niesmaczki językowe.