Postanowiłam napisać ten tekst, bo dowiedziałam się, że redakcja jednego z pism dla osób uczących się języka rosyjskiego, które prenumerowałam, podjęła decyzję o jego zamknięciu. To nie pierwszy i niestety pewnie nie ostatni taki przypadek.
Sięgnęłam do blogowych wspomnień i w 2015 roku napisałam, teraz można by powiedzieć, lekki, łatwy i przyjemny tekst o takim samym jak powyższy tytule:
Od tego czasu trochę lat upłynęło, sporo się zmieniło. Choć jedna kwestia w tym temacie pozostała niezmienna – nadal uczę siebie i innych języka rosyjskiego. I nie zmieniła tego wojna na Ukrainie (poniżej załączam swój post z 24 lutego 2022, jaki zamieściłam na swoim profilu na Facebooku oraz wpis na blogu, który napisałam później):
Dlatego też postanowiłam zaktualizować swój poprzedni tekst, który jest przyczynkiem do tegoż, i uzupełnić go o kolejne punkty:
#6 Po rosyjsku mówi się nie tylko w Rosji
Mam wrażenie, że trochę o tym zapomnieliśmy, rugując język rosyjski z przestrzeni publicznej – np. zamykając sekcję rosyjskojęzyczną portalu Culture.pl czy usuwając rosyjskie słówka ze słowniczka wyświetlanego na ekranach w warszawskiej komunikacji miejskiej (to akurat z moich codziennych obserwacji jako zagorzałego fana jeżdżenia do pracy tramwajami i autobusami). Rosyjski to szósty co do popularności język używany na świecie, w którym mówi aż 260 mln ludzi! Poza Rosją, na Białorusi, w Kirgistanie i Kazachstanie to język urzędowy, a kraje w których nie ma statusu oficjalnego, ale mieszkają tam jego użytkownicy, to np. Mołdawia, Uzbekistan czy Azerbejdżan.
#7 Nie wszyscy Ukraińcy mówią po ukraińsku
Zupełnie nie jest to przytyk z mojej strony, ale chęć, żebyśmy choć trochę spróbowali zrozumieć sytuację językową na Ukrainie, zanim zaczniemy wydawać sądy, jak powinno być. A ta sytuacja wcale taka prosta i oczywista nie jest. Oprócz języka rosyjskiego i ukraińskiego, który można usłyszeć w różnych częściach kraju, mamy też „formy pośrednie”, takie jak np. surżyk (zainteresowanym polecam poniższy wpis):
Więc oczywiście ukłon w stronę obywateli Ukrainy, którzy w naszym kraju szukają schronienia przed działaniami wojennymi i tłumaczenie różnego rodzaju komunikatów na ukraiński jest jak najbardziej słuszne, ale warto się zastanowić, czy „jedynie słuszne”.
#8 Warto znać język sąsiadów
Ze względu na geopolityczne położenie Polski zarówno znajomość niemieckiego, jak i rosyjskiego może się przydać. Nie chcę wchodzić tu głębiej w temat, bo interpretacja tego określenia może być od Sasa do Lasa. Dodam tylko, że z taką motywacją niektóre osoby przychodzą do mnie na zajęcia.
#9 Dostęp do informacji
Warto zadać sobie pytanie, z jakiego języka są najczęściej tłumaczone w Polsce wiadomości dotyczące Rosji, Białorusi czy Ukrainy. Głównie z angielskiego (choć w obecnej sytuacji, kiedy w Polsce pojawiło się sporo osób rosyjsko- i ukraińskojęzycznych, to się zmienia). Tymczasem w tak trudnych kwestiach (zwłaszcza teraz!) jak polityka czy gospodarka im więcej mamy możliwości, żeby sięgać do różnych źródeł i weryfikować informacje, tym lepiej dla nas. Odrzucenie rosyjskiego jako języka, który w tym przypadku jest kluczem do rozumienia pewnych treści, w moim odczuciu nie jest dobrą decyzją.
I na koniec aspekt pozytywny, że jednak można i warto budować mosty, szukać porozumienia mimo barier – 27 lipca 2022 Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia w Warszawie (uczestniczyłam w warsztatach dla tłumaczy literatury rosyjskiej organizowanych przez tę instytucję, szczegóły tutaj) zostało przekształcone w Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego. Na stronie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, któremu podlega ta jednostka, możemy przeczytać:
Celem działalności Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego jest inicjowanie, wspieranie i podejmowanie działań na rzecz dialogu oraz porozumienia w stosunkach Polaków z narodami Europy Wschodniej, w szczególności z Ukraińcami, Białorusinami, Gruzinami, Mołdawianami i Rosjanami. Centrum jest państwową osobą prawną, powołaną na mocy ustawy, nadzorowaną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Źródło: https://www.gov.pl/web/kultura/centrum-polsko-rosyjskiego-dialogu-i-porozumienia-zostalo-przeksztalcone-na-centrum-dialogu-im-juliusza-mieroszewskiego
Obraz Лариса Мозговая z Pixabay
