Odmiana rosyjskich nazwisk

Odmiana nazwisk w języku rosyjskim wzbudza chyba tyle samo kontrowersji, co w języku polskim. Tymczasem w obu językach obowiązuje ta sama zasada – nazwiska się odmienia, ponieważ są to takie same słowa jak pozostałe w danym języku.

Przyjrzyjmy się kilku kwestiom, które nam pomogą, aby w tej materii nie popełniać błędów:

Nazwiska na -ов (-ев), -ин (-ын), -ский (-цкий)

To najbardziej typowe nazwiska, których odmiana nie powinna sprawiać trudności. Warto pamiętać, że nazwiska zapożyczone, zakończone na -ов, -ин, w miejscowniku maja końcówkę -ом:

Спилберг – Спилбером

Natomiast podobnie brzmiące rosyjskie nazwiska w tym samym przypadku mają końcówkę –ым:

Чаплин – Чаплиным (słowo pochodzi od wyrazu цапля, czyli „czapla”, a nie od nazwiska Charliego Chaplina)

Odmiana nazwisk żeńskich zakończonych na –ина, -ына (np. Смородина) zależy od odmiany nazwiska męskiego:

jeśli pan nazywa się Смородин, odmiana nazwiska pani będzie (кого, что) Смородиной
jeśli pan nazywa się Смородина, odmiana nazwiska pani będzie (кого, что) Смородины

Nazwiska nieodmienne

Wbrew pozorom to, czy nazwisko się odmienia, w większości nie zależy od płci, a pochodzenia nazwiska i głoski, na jaką się kończy. Nie odmieniają się nazwiska, które są zakończone na:

-ых, -их (np. Черных)
е, и, о, у, ы, э, ю (np. Минадзе, Грымау)

Nazwiska zakończone na spółgłoskę (z wyjątkiem końcówek -ых, -их)

W tym przypadku ma znaczenie płeć osoby noszącej dane nazwisko:

nazwiska męskie się odmieniają, np. тетрадь Александра Бока
nazwiska żeńskie się nie odmieniają, np. тетрадь Анны Бок

I na koniec małe podsumowanie:

Odmiana nazwisk podlega prawom gramatyki rosyjskiej. Nie funkcjonuje zasada: „Wszystkie nazwiska ormiańskie, gruzińskie, polskie itd. się nie odmieniają”. Odmiana nazwiska zależy przede wszystkim od tego, na jaką głoskę kończy się nazwisko – spółgłoskę czy samogłoskę. Zasada: „Nazwiska męskie się odmieniają, nazwiska żeńskie nie” nie dotyczy wszystkich nazwisk, ale tylko tych, które kończą się na spółgłoskę. Forma nazwiska, która jest równa nazwie pospolitej (Муха, Заяц, Палка) nie stanowi przeszkody do jej odmienienia.
Źródło: http://gramota.ru/class/istiny/istiny_8_familii/

Polecam również tekst: