Nazwy zwierząt i ich odmiana w języku rosyjskim

Pies, żółw, chomik – co może być trudnego w ich odmianie? Teoretycznie po polsku i rosyjsku obowiązują te same zasady gramatyczne. Tymczasem jest jeden mały haczyk, który czasem lubi utrudnić życie.

Nazwy zwierząt – charakterystyka gramatyczna

W języku rosyjskim rzeczowniki mają trzy rodzaje (męski, żeński, nijaki) i dwie liczby (pojedyncza, mnoga).

W języku polskim mamy liczbę pojedynczą z rodzajami męskim, żeńskim i nijakim oraz liczbę mnogą z rodzajami męskoosobowym i niemęskoosobowym.

W obu językach rzeczowniki łączy kategoria żywotności, czyli określają one wszelkie istoty żywe. Tak więc zwierzęta, które tak bardzo nas interesują w dzisiejszym wpisie, jak najbardziej zaliczają się do rzeczowników żywotnych. Gramatycznie żywotność przejawia się tak, że w liczbie mnogiej dopełniacz jest równy biernikowi.

Rzeczownik żywotne w liczbie mnogiej – przykłady

mianownikхомяки́ / chomikiобезья́ны / małpy
dopełniaczхомяко́в / chomikówобезья́н / małp
celownikхомяка́м / chomikomобезья́нам / małpom
biernikхомяко́в / chomikiобезья́н / małpy
narzędnikхомяка́ми / chomikamiобезья́нами / małpami
miejscownikхомяка́х / chomikachобезья́нах / małpach
wołacz– / chomiki– / małpy

.

W języku rosyjskim sprawa jest jasna – rzeczowniki są żywotne, więc biernik jest równy dopełniaczowi.

W języku polskim rzeczowniki też są żywotne, ale tu mianownik jest równy biernikowi (jak w przypadku rzeczowników nieżywotnych). Dlaczego tak jest?

Żywotność w liczbie mnogiej

Wracając do początku – w rosyjskim powyższe rzeczowniki w liczbie mnogiej są rodzaju męskiego (chomik) i żeńskiego (małpa).

W języku polskim jest nieco inaczej – nazwy zwierząt zaliczamy do rodzaju niemęskoosobowego. A wspomniana reguła mianownik=biernik dotyczy tylko rodzaju męskoosobowego (np. uczniowie, nauczyciele). Stąd zarówno chomik, jak i małpa odmieniają się inaczej niż ich rosyjskie odpowiedniki.

Co powoduje ta różnica?

Językowe zagwozdki 🙂

Я люблю собак – Lubię psy

Aby na początku nauki języka rosyjskiego powiedzieć takie zdanie, musiałam chwilę pomyśleć i przestawić sobie w głowie przypadki 🙂

Widzę żółwi… a nie, czekaj – żółwie.

To z kolei cytat z wypowiedzi mojej rosyjskojęzycznej koleżanki.

Obraz Vlad z Pixabay