Witajcie w kolejnym odcinku zabawnych polsko-rosyjskich smaczków językowych! Co tym razem? Coś dla miłośników kawy i anegdota dla tych, którzy lubią rozmawiać o chorobach.

#1 Ekspresso

Ręka w górę, kto usłyszał taką wymowę tego rodzaju kawy w języku polskim. Po rosyjsku jak widać też się może zdarzyć – экспрессо. Jako że ja wiecznie mam problem z rodzajami kawy i nie zawsze wiem, jak je wymówić (dlatego uwielbiam rosyjski między innymi za to, że w nim fonetycznie zapisuje się obce słowa), wszędzie proszę o „czarną kawę” bez cukru i zazwyczaj dostaję to, czego oczekuję.

W książce Julii Andriejewej i Kseni Turkowej „Русский без нагрузки” autorki opisały wspomniane słowo w następujący sposób: „Экспрессо вместо эспрессо входит в число самых раздражающих ошибок. Есть даже шутка: если девушка заказывает латтЕ, а ее парень – эКспрессо, у их детей кофе будет только среднего рода”, czyli: „Ekspresso zamiast espresso jest zaliczane do najbardziej irytujących błędów. Jest nawet dowcip: jeśli dziewczyna zamawia latte [akcentując nieprawidłowo na „e”, bo akcent pada na „a”], a jej chłopak ekspresso, dla ich dzieci kawa będzie tylko rodzaju nijakiego”.

Warto dodać, że o rodzaj gramatyczny kawy toczono boje, gdyż po rosyjsku кофе był rodzaju męskiego. Teraz można również mówić, że „było”, ale osoby dbające o poprawność językową konsekwentnie stosują pierwotny wariant.

#2 Ко́фе и кафе́

No nie da się ukryć, że kawa i kawiarnia po rosyjsku mogą nastręczać nieco trudności. Dlatego też stworzyłam stosowną grafikę, która miała nieco wesprzeć moich uczniów w ich językowych rozterkach:

Niektórym pomogło, więc byłam z siebie bardzo dumna. Niestety sukcesu nie udało się powtórzyć na zajęciach, podczas których na zasadzie skojarzeń mieliśmy tworzyć grupy słów o podobnym brzmieniu i znaczeniu.

Ja: Карта, картина… Co jeszcze do tej grupy będzie pasować?

M.: Картошка!

#3 Zwolnienie lekarskie

Smaczek językowy pochodzi z okresu przedwiośnia, kiedy to na zajęciach rozprawialiśmy o chorobach. Kiedy już omówiliśmy podstawowe symptomy i choroby, kiedy już pojawiła się спра́вка, a więc zwolnienie, przyszedł moment na L4 i zapytałam:

Ja: Co to jest больничный лист?

M. (z niepewnością w głosie): List boleści?

Nie da się ukryć, że coś w tym jest – przedkładamy go pracodawcy, a on rozumie naszą słabość i nie musimy być w pracy 😛

A określenie я на больничном oznacza, że jesteśmy na L4/ zwolnieniu lekarskim.