Imię odojcowskie, patronimik, patronimikum – to imię utworzone od imienia ojca. Jest powszechnie używane w języku rosyjskim, dlatego warto wiedzieć, jak go używać.
W poprzednim wpisie temat imienia odojcowskiego pojawił się w kontekście form grzecznościowych dotyczących zwracania się do osób starszych od nas lub nieznajomych:
Teraz przyjrzymy się mu nieco bliżej.
Tajemnicze ИОФ/ФИО
Znaczy tyle, co: и́мя, о́тчество, фами́лия / фами́лия, и́мя, о́тчество, a więc – imię, imię odojcowskie i nazwisko. Pierwszy skrót spotyka się w zapisach nieformalnych, drugi – formalnych, np. w bibliografii. Więcej na ten temat można poczytać w artykule ФИО или ИОФ: именная формула.
Z tym drugim zapisem spotkałam się dość szybko na studiach, bo podczas pierwszego kolokwium. W prawym górnym roku kartki było miejsce na wpisanie imienia i nazwiska. A że nasz kierunek miał charakter filologiczny, było tam też miejsce na patronimikum. Dlatego później konsekwentnie wpisywałam: Дагмара Степановна Божек, bo mój Tata ma na imię Stefan, a więc Степа́н po rosyjsku.
Oczywiście, w przypadku polskich imion i nazwisk nie ma to żadnego zastosowania i w naszym przypadku było ciekawostką językową. Raz z rozpędu tak się przedstawiłam koledze znajomego, na co w odpowiedzi usłyszałam:
- Кака́я ты Степа́новна? Ведь ты не ру́сская (Co z ciebie za Stiepanowna. Przecież nie jesteś Rosjanką)
Imię odojcowskie – przykłady

Jak tworzymy patronimikum? Do imienia ojca w przypadku syna dodajemy końcówki -ович, -евич, -ич:
- Фёдор –> Фёдорович
- И́горь –> И́горевич
- Илья́ –> Ильи́ч
a w przypadku córki końcówki -овна, -евна, -ична:
- Фёдор –> Фёдоровна
- И́горь –> И́горевна
- Илья́ –> Ильи́нична
W ramach ćwiczenia zastanówcie się, jak może brzmieć Wasze imię odojcowskie 😉
Ciekawostka: matronimikum (ма́тчество)
Zdarzają się sytuacje, kiedy dziecko po urodzeniu otrzymuje oprócz pierwszego imienia, imię pochodzące od matki. Jest to rzadka sytuacja i wynika z różnych życiowych decyzji (np. dziecko zostało poczęte w wyniku zapłodnienia in vitro, ojciec nie uznaje dziecka etc.). Taka decyzja nie zawsze spotyka się ze społeczną akceptacją.
Polecam artykuł, w którym opisano historie trzech kobiet, które zdecydowały się na wybranie matronimikum dla swoich dzieci, a jedna z nich zmieniła swoje imię odojcowskie na imię od matki: Марьевна, Альмировна, Раисовна: женщины, которые заменили отчество на матчество.
Spodobał Ci się ten wpis?