Pojawia się rzadko, ale pełni określoną funkcję, Do tego wpływa na wymowę słowa, choć jego samego nie da się wymówić. Twardy znak, bo o nim mowa, może wywoływać pewne zdziwienie, zwłaszcza na początku nauki języka rosyjskiego.

Twardy znak – podstawowe informacje

Dwudziesta ósma litera alfabetu, na którą w języku rosyjskim nie rozpoczyna się żadne słowo. Do reformy ortograficznej w latach 1917-1918 nazywała się „jer” i występowała w wygłosie (na końcu) wyrazu.

Po wspomnianych zmianach zachowano tylko twardy znak w jego funkcji rozdzielającej (do której zaraz przejdziemy), choć pojawiały się głosy, aby całkiem z niego zrezygnować, ponieważ analogiczną funkcję w słowach pełni znak miękki. Ostatecznie z tych planów się wycofano i wygląda na to, że na chwilę obecną pozycja ъ w alfabecie rosyjskim raczej nie jest zagrożona.

Funkcja rozdzielająca

Taką jedynie pełni twardy znak w języku rosyjskim. Zapisujemy go pomiędzy przedrostkiem zakończonym na spółgłoskę (np. под-, с-, от-, пред-, раз-, об-, в-) a rdzeniem wyrazu, który rozpoczyna samogłoska jotowana – е, я, ю i ё.

Wyrazami, które to ilustrują, są: подъезд (podjazd, klatka schodowa), объём (objętość) czy подъехать (podjechać).

W przypadku, kiedy przedrostek nie jest zakończony na spółgłoskę, tylko samogłoskę, znak twardy nie występuje, np. проехать (przejechać), переезд (przejazd).

Znak twardy pojawia się również w słowach obcego pochodzenia, np. объективный (obiektywny), субъективный (subiektywny).

Znak twardy a wymowa

W tym przypadku kluczowa jest wymowa spółgłosek jotowanych, które czytamy jak dwa dźwięki: j + a (я), j + e (е), j + o (ё) i j + u (ю).

Stąd wspomniane wyżej słowa wymawiamy następująco:

• подъе́зд [padjezd]
• объём [abjom]
• подъе́хать [padjechat’]
• объекти́вный [abjektiwnyj]
• субъекти́вный [subjektiwnyj]