lekarstwa

Rosyjskie nazwy chorób pochodzące z greki i łaciny

Nie wiem, czy piątek to dobry moment na rozważania o chorobach, ale obawiam się, że żaden nie jest właściwy. Podejdźmy więc do sprawy pod kątem językowym, życząc sobie przy okazji dużo zdrowia. 😉

W języku rosyjskim, podobnie jak w polskim, jest sporo zapożyczeń z języków łacińskiego i greckiego, jeśli chodzi o nazwy chorób i różnych dolegliwości. Część z nich przejęto w formie niewiele odbiegającej od oryginalnej (np. łac. leucaemia – pol. leukemia, ros. лейкеми́я), część zaś znalazła swoje odpowiedniki w języku rodzimym (np. łac. rubeolla – pol. różyczka, ros. красну́ха).

Jednak zanim przejdziemy do terminów medycznych, w ramach usystematyzowania wiedzy przyjrzyjmy się kilku klasyfikacjom chorób.

Klasyfikacje chorób po rosyjsku

Wybrałam dwie w zależności od następujących kryteriów:

Ogólne

  • врождённые боле́зни – choroby wrodzone
  • инфекцио́нные боле́зни – choroby zakaźne
  • боле́зни наруше́ния обме́на веще́ств – choroby metaboliczne
  • дефицита́рные боле́зни – choroby wywołane niedoborem danej substancji
  • о́пухолевые боле́зни – choroby nowotworowe
  • боле́зни, вызыва́емые физи́ческими и́ли хими́ческими возде́йствиями – choroby wywoływane czynnikami fizycznymi i chemicznymi
  • дегенерати́вные боле́зни – choroby degeneracyjne
  • аллерги́ческие боле́зни – choroby alergiczne

Rodzaj narządów, których dotyczą (wybrane przykłady)

  • боле́зни пищевари́тельной систе́мы – choroby układu pokarmowego
  • боле́зни серде́чно-сосу́дистой систе́мы – choroby układu krwionośnego
  • не́рвные боле́зни – choroby układu nerwowego
  • вну́тренние боле́зни – choroby wewnętrzne
  • боле́зни о́рганов дыха́ния – choroby układu oddechowego
  • глазны́е боле́зни – choroby oczu

Terminy medyczne a codzienna komunikacja

Terminy to słowa, które precyzyjnie opisują daną dziedzinę zjawisk i ich znajomość jest wymagana w konkretnych środowiskach zawodowych, których dotyczą. Nie inaczej jest wśród medyków, których sposób opisywania chorób zazwyczaj jest niezrozumiały dla zwykłego pacjenta, gdyż używają oni słownictwa pochodzącego z greki i łaciny.

Na szczęście w sukurs przychodzi język ojczysty wraz z rodzimymi odpowiednikami niektórych nazw. Przyjrzyjmy się kilku przykładom.

Termin z greki/łacinyRosyjskie zapożyczenieRosyjski odpowiednik
mastitis (łac.) – zapalenie sutkaмасти́тгрудни́ца
diarrhoea (łac.) – biegunkaдиаре́японо́с
alopecia (łac.) – łysienieалопе́цияоблысе́ние
πνευμονία (stgr.) – zapalenie płucпневмони́явоспале́ние лёгких
rhinitis (łac.), κόρυζα (stgr.) – katar рини́тна́сморк
gastritis (łac.), γαστήρ (stgr. „żołądek” i końcówka „-itis”, która oznacza zapalenie) – zapalenie żołądka гастри́твоспале́ние желу́дка
pediculosis (łac.) – wszawicaпедикулёзвши́вость

.

Obraz Ewa Urban z Pixabay

.