„Przyczyna rodzi skutek” – w życiu niby logiczne (choć nie zawsze!), natomiast w języku (zwłaszcza obcym) może nieco konfudować. Na szczęście w języku polskim i rosyjskim mamy pod tym względem pewną analogię i jeśli nie będziemy za bardzo się zastanawiać, które spójniki są poprawne, powinniśmy używać ich automatycznie.
Wyrażenie przyczyny
Zacznijmy od przyczyny – wszak to ona jest akcją, która wywołuje reakcję. Po rosyjsku wyrażamy ją poprzez потому́ что, поско́льку i так как, które możemy przetłumaczyć jako „ponieważ”.
To, co je różni, jest miejsce w zdaniu.
1. Потому́ что
Tego spójnika używamy w środku zdania.
- Я всю неде́лю сиде́ла до́ма, потому́ что простуди́лась (Całą niedzielę siedziałam w domu, ponieważ się przeziębiłam).
2. Поско́льку
Może występować na początku lub w środku zdania.
Spójrzmy na przykład:
- Поско́льку я живу́ в це́нтре го́рода, могу́ встре́титься с тобо́й на ры́ночной пло́щади (Ponieważ mieszkam w centrum, mogę się spotkać z tobą na rynku).
- Я живу́ в це́нтре го́рода, поско́льку могу́ встре́титься с тобо́й на ры́ночной пло́щади.
3. Так как
Podobnie jak w poprzednim przykładzie możemy stosować ten spójnik w obu wymienionych wyżej pozycjach:
- Так как я живу́ в це́нтре го́рода, могу́ встре́титься с тобо́й на ры́ночной пло́щади.
- Я всю неде́лю сиде́ла до́ма, так как простуди́лась.
Wyrażenie skutku
Tutaj pomoże nam słowo поэ́тому. Tłumaczymy je jako „dlatego”. Podobnie jak потому́ что pojawia się w środku zdania i logicznie łączy jego części.
Spójrzmy:
- Ста́ло темно́, поэ́тому на́до ложи́ться спать (Zrobiło się ciemno, dlatego trzeba pójść spać).
I na koniec mały test
Najlepiej zapomnijcie na chwilę o tym, co napisałam wyżej i spróbujcie intuicyjnie wstawić odpowiednie spójniki:
- Весь день мы сиде́ли до́ма, ___ на у́лице шёл дождь.
- Она́ о́чень лю́бит бале́т, ___ не пропуска́ет ни одного́ спекта́кля.