Leksyka niebinarna w języku rosyjskim

W ostatnim czasie kilka osób pytało mnie o to, jakie zaimki i odmianę czasownika stosuje się względem osób niebinarnych. Dlatego postanowiłam nieco zgłębić temat i sama się w tym zakresie doszkolić.

Od razu zastrzegę – proszę niniejszy wpis traktować jako językową ciekawostkę, bo wszak ten blog ma służyć nauce języka właśnie 😉

Kilka słówek

Na początek załączam listę słówek, która się Wam może przydać, jeśli chodzi o tematykę tego wpisu:

  • тре́тий пол – trzecia płeć
  • небина́рные персо́ны – osoby niebinarne
  • местоиме́ние про́филя – zaimek osobowy, jaki można wpisać w profilu społecznościowym
  • гендерфлю́идный – określenie osoby, która w sposób elastyczny podchodzi do określania swojej płci
  • ге́ндерный стереоти́п – stereotyp dotyczący płci
  • беспо́лый – bezpłciowy
  • ЛГБТК-персо́на – osoba LGBT
  • ге́ндерная иденти́чность – tożsamość płciowa

Zaimki

Сhodzi tu o zaimki osobowe, które możemy ustawić w profilu w serwisie społecznościowym. Taką możliwość oferuje np. Instagram:

Ustawianie zaimków osobowych na Instagramie, źródło: news.androidlist-russia.com

W przypadku języka rosyjskiego oprócz tradycyjnych „он” i „она́” jest również opcja „они́”. I tę trzecią formę często wybierają osoby niebinarne. Oznacza to, że tak chcieliby, aby się do nich zwracano:

  • Они́ (zamiast: он сказа́л / она́ сказа́ла) сказа́ли, что их (zamiast: его́/её) не бу́дет на заня́тиях.

Na tej stronie możecie zobaczyć więcej tego typu zdań (zaimki zmieniają się dynamicznie w tekście): ru.pronouns.page.

A jak o sobie mówią osoby niebinarne?

Zazwyczaj jest to połączenie zaimka osobowego „ja” z czasownikiem czy przymiotnikiem w liczbie mnogiej, np.:

  • Я вчера́ пошли́* на рабо́ту.
  • Я весёлые.

*Dotyczy czasowników w czasie przeszłym, ponieważ ich końcówki wskazują na płeć. W czasie teraźniejszym używa się liczby pojedynczej:

  • Я сего́дня иду́ на рабо́ту.

PS. Biorąc pod uwagę fakt, że język cały czas próbuje się dopasować do zachodzących zmian społecznych, powyższe przykłady należy traktować jako jeden z kilku wariantów. Jeżeli znacie inne formy i chcielibyście się nimi podzielić w komentarzach, bardzo zachęcam.

Dodatkowe materiały:

Obraz Sophie Janotta z Pixabay


Spodobał Ci się ten wpis?

Postaw mi kawę na buycoffee.to