10 tłumaczeniowych definicji

Kiedy po raz kolejny przeczytałam o „tłumaczeniu przysięgłym”, postanowiłam przygotować wpis z małą powtórką kilku wybranych definicji związanych z tłumaczeniami.

.

1. CAT tools, narzędzia CAT

Termin pochodzi z języka angielskiego i oznacza Computer-assisted translation, co oznacza „tłumaczenie wspomagane maszynowo”. Nie bez powodu też pojawia się przy nich słowo „narzędzia”, ponieważ są to różnego rodzaju programy komputerowe czy aplikacje, które pomagają tłumaczowi w procesie tłumaczenia tekstu. Są wyposażone w takie funkcje jak słowniki, pamięci tłumaczeniowe czy translatory.

Więcej na ten temat pisałam w tekście Narzędzia CAT – czym są i dlaczego warto z nich korzystać?

.

2. Tłumacz przysięgły

To osoba zajmująca się tłumaczeniami sądowymi – zarówno ustnymi, jak i pisemnymi. Aby wykonywać ten zawód, należy zdać egzamin państwowy uprawniający do tego typu działalności, a każdy tłumacz posiada swoją pieczęć z imieniem i nazwiskiem oraz informacją o języku/językach z/na które tłumaczy.

Tłumacz przysięgły może również poświadczać tłumaczenia wykonane przez kogoś innego (co jest równoznaczne z tym, że odpowiada za ich jakość i poprawność) oraz np. podpisy za ich zgodność z oryginałem. Efektem jego pracy są…

.

3. Tłumaczenia uwierzytelnione

Spotyka się również określenie „tłumaczenia poświadczone”. Ich znaczenie nie wiąże się już tylko z samym procesem tłumaczenia tekstu, ale również weryfikacją jego zgodności z oryginałem (poświadczeniem).

.

4. Seria translatorska

To wszystkie, kolejne tłumaczenia jednego dzieła. W przypadku serii punktem wyjścia jest oryginał, a przekłady uważa się za rodzaj jego interpretacji. W dodatku oryginał się nie starzeje, a jego tłumaczenia już tak, stąd np. potrzeba wykonania kolejnego przekładu jeśli język na przestrzeni lat znacznie się zmienił i tłumaczenie zaczyna trącić myszką.

.

5. Tłumaczenie symultaniczne

Rodzaj tłumaczenia ustnego polegający na przekładzie z jednego języka na drugi w tym samym czasie wraz z wykorzystaniem odpowiednich urządzeń – specjalnej kabiny, słuchawek i mikrofonu.

.

6. Kongenialny

Ten przymiotnik użyty w kontekście przekładu oznacza wybitne tłumaczenie, które dorównuje oryginałowi, wiernie oddaje jego strukturę, treść i sens.

.

7. Tłumaczenie konsekutywne

Rodzaj tłumaczenia ustnego. Cechuje się tym, że występuje po fragmentach tekstu oryginalnego. Tłumacz zazwyczaj znajduje się niedaleko mówcy i ma możliwość sporządzania notatek w czasie jego przemówienia. Po wygłoszeniu fragmentu tekstu oryginalnego przekazuje jego treść zebranym.

.

8. „False friends”

„Fałszywi przyjaciele tłumacza”, „ложные друзья переводчика”, czyli słowa i terminy, które brzmią w wybranych językach bardzo podobnie, ale ich sens jest inny. Listę takich słów znajdziecie w Słowniczku polsko-rosyjskim „fałszywych przyjaciół”.

.

9. Dubbing

Rodzaj tłumaczenia filmowego, które całkowicie zastępuje oryginalne dialogi bohaterów. Jest również wykorzystywany w tłumaczeniu seriali czy gier komputerowych na język rodzimy. O innych rodzajach tłumaczeń filmowych możecie poczytać tutaj.

.

10. Tłumaczenie maszynowe

zwane inaczej „tłumaczeniem automatycznym”. To tłumaczenie tekstów za pomocą specjalnych maszyn, które dzięki odpowiednim algorytmom tłumaczą tekst z jednego języka na drugi bez udziału człowieka. Jednym z najbardziej znanych przykładów tego typu tłumaczenia jest to uzyskane dzięki narzędziu Google Translate.